Είναι συγκλονιστικό!… Ενώ όλοι ζούσαμε στους μύθους και τα παραμύθια, που έλεγαν οι παππούδες μας, έρχεται η μεγάλη Ελληνίδα χορογράφος, η ιέρεια του αρχαίου ελληνικού χορού, Μαρία Χορς, και μας αποκαλύπτει πράγματι μια μεγάλη αλήθεια!… Σύμφωνα με διάφορες γνώμες, το μαντείο της Δωδώνης προ αμνημονεύτων χρόνων χτίστηκε από τους Ελλούς ή Σελλούς, που απ’ αυτούς προήρθε το όνομα Ελλάδα. Πώς ιδρύθηκε, όμως, το μαντείο; Για την ίδρυση του μαντείου υπάρχουν διάφορες παραδόσεις. Δυο τρυγόνια έφυγαν από την Αίγυπτο. Το ένα από αυτά στάθηκε στην έρημο της Λιβύης, όπου χτίστηκε το μαντείο του Δία Άμμωνα, ενώ το άλλο ήρθε και κάθισε στη γέρικη βελανιδιά της Δωδώνης όπου ιδρύθηκε το Μαντείο της Δωδώνης κι εκεί λατρευόταν ο Δίας και η γυναίκα του Διώνη.Οι θνητοί που πήγαιναν να ζητήσουν χρησμό έπρεπε να είχαν νηστέψει τρεις μέρες, να είχαν καθαριστεί στην πηγή της Δωδώνης και να είχαν χαράξει την παράκλησή τους σε μια πλάκα από μόλυβδο.
Είναι γνωστό, ότι η Πυθία, καθισμένη κάτω από την ιερή βαλανιδιά, έδινε το χρησμό. Οι ιερείς, για να μαντέψουν το θέλημα του Δία, παρακολουθούσαν το πέταγμα των περιστεριών, το θρόϊσμα των φύλλων της “φηγού δρυός” καθώς και το χαλκείο. Το χαλκείο ήταν μια χάλκινη καμπάνα που χτυπούσε όταν από τον αέρα, κουνιόταν το μαστίγιο που κρατούσε ένα μικρό άγαλμα παιδιού.
Ο Στράβων. όμως, δίδει τελείως διαφορετική ερμηνεία. Κατ’ αυτόν, οι Μολοσσοί ονόμαζαν τις γριές γυναίκες πελίες και τους γέρους πελίους, όπως τα περιστέρια. Από την ομωνυμία αυτήν, προέκυψε η σύγχυση της τοπικής παράδοσης.Αλλά και τα περιστέρια του Ηροδότου δεν είναι άσχετα, γιατί είναι το ιερό σύμβολο της Μεγάλης Θεάς, της θεάς Γης, που πρωτολατρεύτηκε στη Δωδώνη. Ήδη σε νόμισμα από τη Δωδώνη, που χρονολογείται στο 300 π.Χ., παριστάνεται η ιερή φηγός με τρία περιστέρια, σύμβολο της θεάς Γης. Είναι η επιφάνεια της θεάς σε μορφή περιστεριού.Άλλοι πάλι πιστεύουν, ότι η λατρεία του Δωδωναίου Δία και η ίδρυση του ιερού, προήλθε από πρωτόγονους που απέδωσαν θεία δύναμη στη φηγό. Σύμφωνα με ερμηνεία του Kern, για να αναφέρουμε μιαν από τις νεότερες ερμηνείες, θα λατρευόταν εδώ κατά την αρχαιότητα τοπικός θεός, που ταυτίστηκε με τον Πανελλήνιο Δία και ονομάστηκε Νάϊος.
Και τώρα το μεγάλο ερώτημα: Τι φωνή έβγαζε, αλήθεια, η βελανιδιά της αρχαίας Δωδώνης;
Την απάντηση αυτή μας την δίνει η μεγάλη Ελληνίδα χορογράφος, η ιέρεια του αρχαίου ελληνικού χορού, Μαρία Χορς, η οποία σε τηλεοπτική εκπομπή, που έγινε σε ιδιωτικό κανάλι στις 18 Φεβρουαρίου 2006, απεκάλυψε, ότι οι «λαλούσες βελανιδιές» είναι μία πραγματικότητα
διότι το σφύριγμα του αέρα ανάμεσα στα φυλλώματα σού δημιουργούν μία αίσθηση γλωσσολαλιάς!!!